Po raz pierwszy nazwa miejscowości Pawłów „Paulow” pojawiła się w dokumentach historycznych w 1339 roku jako własność Pawła herbu Godziemba. Następnie wymienia ją Jan Długosz w XV wieku i Lustracje Województwa Sandomierskiego prowadzone w stuleciach XVI, XVII i XVIII. Początki osadnictwa i działalności człowieka na tych terenach sięgają jednak znacznie wcześniej. Potwierdziły to badania nad starożytnym hutnictwem świętokrzyskim. Odkryte w Pawłowie, Pokrzywnicy, Chybicach, Radkowicach, Ambrożowie, Nieczulicach, Wieloborowicach, Szeligach i Świętomarzy stanowiska osadnicze, pozostałości piecowisk dymarskich i żużla świadczą o wysoko rozwiniętej organizacyjnie działalności ludzkiej na tym terenie już na przełomie er, tj. l w. p.n.e. do IV w. n.e.
- Pokrzywnica
Zwiedzając gminę Pawłów warto odwiedzić miejscowość Pokrzywnica. Główną częścią miejscowości jest około sześciohektarowy park, który jest pozostałością po dworskim majątku. W miejscu gdzie dawniej stał dwór, dziś znajduje się krąg na ognisko. Na fundamentach jednego z budynków gospodarczych zbudowana została szkoła. Dziś budynek stoi niezagospodarowany.
Na skraju parku, w centrum wsi , zachował się dwukondygnacyjny murowany spichlerz, który pochodzi z roku 1866. Obecnie część jego służy jako remiza Ochotniczej Straży Pożarnej w Pokrzywnicy, a także jako kaplica, w której w niedzielę i święta odprawiane są msze.
- Zbiornik „Wióry”
Zwiedzając gminę Pawłów nie sposób ominąć wspaniałego zbiornika „Wióry”. Budowę zalewu rozpoczęto w 1980 roku, a ukończono w 2005 r. Podczas budowy odnaleziono tutaj szczątki dinozaurów z okresu triasu, których część znajduje się w Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach. Jego powierzchnia wynosi, w zależności od poziomu wody, od 248 ha do nawet 408 ha. Celem zbiornika jest ochrona przed powodzią i wyrównanie przepływów poniżej zbiornika oraz wykorzystanie energetyczne. Wody zbiornika, bogate w różnego rodzaju ryby, są prawdziwym rajem dla wędkarzy.
Polecany artykuł:
- Pawłów: Kapliczka Św. Jana
W miejscowości Pawłów, przy drodze wojewódzkiej, znajduje się kapliczka murowana z czerwonej cegły. Widnieje na niej rok wzniesienia kapliczki – 1905. Wewnątrz znajduje się drewniana polichromowana figura św. Jana, od imienia którego kapliczka bierze nazwę. Kapliczka stanowi jeden z ołtarzy podczas procesji Bożego Ciała.
Życie kulturalne w gminie Pawłów w głównej mierze skupia się wokół Gminnego Ośrodka Kultury, Sportu i Rekreacji w Pawłowie (GOKSiR). Ośrodek od 1998 r. mieści się w nowym budynku w Pawłowie nr 45. Pierwotnie zajmował wspólnie z Gminną Biblioteką Publiczną drewniany budynek po starym Urzędzie Gminy.
Liczne turystyczne szlaki i trasy rowerowe zachęcają do wspólnej wędrówki. Specyficzny mikroklimat, przejrzyste powietrze, jeszcze nie skażona przyroda zapewniają świetny wypoczynek i regenerację organizmu.