Spis treści
- Stopnica. Miasto w Świętokrzyskiem z bogatą historią
- Nazwa tej miejscowości na przestrzeni lat uległa modyfikacji
- Legenda. Skąd wzięła się nazwa miejscowości Stopnica?
- Jak powstała Stopnica?
- Stopnica. Zdjęcia
- Miasteczko znane z kapliczek i przydrożnych figur
- Stopnickie kapliczki
- Stopnickie figury przydrożne
Stopnica. Miasto w Świętokrzyskiem z bogatą historią
Stopnica to miasto w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim. Miejscowość położona jest na Garbie Pińczowskim, około 15 km na wschód od Buska-Zdroju. Znajduje się na granicy Ponidzia i regionu staszowsko-szydłowskiego. Stopnica leży na dawnym Szlaku Jagiellońskim.
Nazwa tej miejscowości na przestrzeni lat uległa modyfikacji
Nazwa miejscowości zmieniała się na przestrzeni lat:
- Stobyncza w XIII wieku
- Stobnicia w 1275 r.
- Stobnycza w 1360 r. i 1362 r
- Stobnicza w 1470 r. i 1545r.
- Stobnica w 1789 r
- Obecnie Stopnica
Legenda. Skąd wzięła się nazwa miejscowości Stopnica?
Według legendy nazwa Stopnica wzięła się od śladów stóp pozostawionych przez grupę grasujących w rejonie rabusiów, którymi podążył król Władysław Łokietek z armią w celu ukrócenia ich zbójeckiej działalności.
Jednak najbardziej prawdopodobną teorią pochodzenia nazwy jest ta, że wywodzi się ona od „Stob” od morfenów wodnych, dużej ilości cieków wodnych i mokradeł.
Jak powstała Stopnica?
Początek Stopnicy nie jest pewny i prawdopodobnie wiąże się z przybyciem kanoników świeckich oraz fundacją kościoła przez ród Janinów w XI lub XII stuleciu. Miejscowość odgrywała w XII w. taką rolę, że biskup krakowski Baldwin w swojej tytulaturze zawierał status kanonika stopnickiego. Pod koniec tego samego wieku inny biskup krakowski używał także tytulatury związanej z tą osadą. Istnieje również teoria, iż ów miejscowość od założenia należała do zgromadzeń kościelnych.
Stopnica. Zdjęcia
Miasteczko znane z kapliczek i przydrożnych figur
Na terenie gminy Stopnica możemy zobaczyć bardzo ciekawe kapliczki i figury przydrożne. Najstarsza z figur jest poświęcona św. Janowi Nepomucenowi i wznosi się w pobliżu młyna na rzece Stopniczance, należącej pierwotnie do zespołu zamkowego, a obecnie do Jacka Chmielarskiego.
Stopnickie kapliczki
Na terenie gminy Stopnica znajdują się trzy okazałe kapliczki domkowe. Najstarsza spośród nich stoi przy ulicy Polnej, poza zabudową miasteczka. Posiada dwuspadowy dach kryty czerwoną dachówką.
Kapliczka została postawiona w 1794 roku, jako wyraz kultu Matki Pańskiej silnie ujawniającego się w Stopnicy zwłaszcza w okresie Wielkiego Postu.
Dwie pozostałe kapliczki domkowe można oglądać na przedmieściu Wolica. Są one podobne do siebie i noszą cechy neogotyku. Pierwsza z nich stoi w pobliżu lasu Wolickiego. Postawiona została w 1895 roku. Odnowiono ją w 1911 roku, o czym świadczy tablica umieszczona na fasadzie.
Druga kapliczka, podobna do opisanej wyżej znajduje się w centralnym punkcie Wolicy. Została zbudowana w 1906 roku. W kapliczce tej znajdują się dwie drewniane figurki: św. Anny Samotrzeciej i M.B. Niepokalanej.
Stopnickie figury przydrożne
Oprócz 3 kapliczek domkowych w Stopnicy znajduje się duża liczba kamiennych figur przydrożnych. Najstarsza z figur jest poświęcona św. Janowi Nepomucenowi i wznosi się w pobliżu młyna na rzece Stopniczance, należącej pierwotnie do zespołu zamkowego, a obecnie do Jacka Chmielarskiego. Figura została postawiona w 1730 roku .
Druga figura poświęcona jest św. Janowi Nepomucenowi i znajduje się na Błoniu, przy prowadzącej do Oleśnicy drogi.
Trzecią figurę św. Jana Nepomucena możemy oglądać w ogródku przed domem nr 20 przy ul. dra W. Piotrowskiego. Postawiona została prawdopodobnie na przełomie XVIII i XIX stulecia.
Na przedmieściu Wolica stoi kamienna figura św. Wojciecha z 1746 roku, na wysokiej skarpie ponad drogą domostwa Stanisława Urbana.
Przy drodze Kielce- Tarnów, za skrzyżowaniem z szosą odchodzącą w kierunku Staszowa, stoi kamienna figura św. Floriana. Posąg świętego stoi na kolumnie zwieńczonej kapitelem w porządku korynckim. Figura została postawiona w 1806 r. z fundacji Andrzeja i Zofii Barańskich.
W Stopnicy stoją dwie kamienne figury poświęcone M.B. Niepokalanej. Pierwsza z nich znajduje się przy drodze polnej prowadzącej od zabudowań przedmieścia Folwarki do drogi Stopnica – Kołaczkowice. Czas jej powstania to prawdopodobnie przełom XVIII i XIX wieku.
Inna figura poświęcona M.B. Niepokalanej stoi na ul. Źródła. Miała ona zostać postawiona około połowy XIX stulecia z fundacji dwóch mieszczan stopnickich: Józefa Tomczyka i Jadownickiego. Według tradycji pierwotnie miała być zwrócona do źródlisk rzeki Stopniczanki bijących u stóp masywu, ale podczas pożaru w 1859 roku obróciła się w kierunku miasta.
źródło.Wikipedia