Mapa

i

Autor: freepik.com W jakim województwie leży do miasto? Zadanie z gwiazdką. Dla ekspertów.

historia

Świętokrzyskie wsie, które zniknęły z mapy. Starsi mieszkańcy regionu wciąż je pamiętają

2025-03-24 7:35

W Świętokrzyskiem znajdziemy wiele ciekawych i nieoczywistych miejsc, które z biegiem dziejów zmieniły się nie do poznania. Są to miejsca, które dawniej tętniły życiem, dziś pozostało po nich tylko wspomnienie. Przeważnie zostały "wchłonięte" przez pobliskie miasta czy większe miejscowości. Mowa o wioskach w regionie świętokrzyskim, których dziś próżno szukać na mapie. W regionie świętokrzyskim znaleźliśmy 18 takich miejsc.

Te świętokrzyskie miejscowości zniknęły z mapy

Dziś miejsca te pozostają jedynie w pamięci starszych osób. Pozostały po nich ślady w postaci wspomnień, archiwalnych zdjęć i dokumentów. Z mapy regionu świętokrzyskiego według Wikipedii zniknęło 18 takich miejsc. Tylko w obrębie powiatu starachowickiego  znajdziemy cztery takie miejscowości. Są to m.in Krzyżowa Wola czy Florencja. Choć zdarza się, że nazwy te wciąż funkcjonują w codziennej, potocznej mowie to miejsc tych nie znajdziecie na mapie.

Świętokrzyskie. Wsie widma, których nie ma na mapie

Dziś prezentujemy Wam tylko część z tych miejsc. Zaglądamy do powiatu starachowickiego, tam bowiem takich miejscowości jest aż cztery.

Krzyżowa Wola

Krzyżowa Wola to dawna wieś, od 1952 część Starachowic w południowo-zachodniej części miasta. Obecnie jest częścią Osiedla Górniki. Wieś Krzyżowa Wola (pisownia dawna Kszyszowa Wola) lokowana przez cystersów wąchockich w początkach wieku XIV około roku 1308 (co wskazuje na prawdopodobne istnienie siedliska już XIII wieku). Była wsią w województwie sandomierskim w ostatniej ćwierci XVI wieku. Zapisy o istnieniu w Krzyżowej Woli kuźnicy żelaza pochodzą z XV w. Wspomina o niej także Długosz w wieku XV nazywając Krzyzanowa Wolya – wieś w dobrach klasztoru Wąchockiego. Istniejąca w wieku XV i XVI kuźnica w Krzyżowej Woli została wydzierżawione przez Cystersów za czynszem.

W II RP Krzyżowa Wola przynależała do woj. kieleckiego (powiat iłżecki), gdzie w 1921 roku liczyła 308 mieszkańców i 40 domów. 31 października 1933 utworzyła gromadę o nazwie Krzyżowa Wola, składającą się ze wsi Krzyżowa Wola oraz lasów państwowych z gajówką Krzyżowa Wola.

Krzyżowa Wola utraciła ostatecznie swoją samodzielność 1 lipca 1952, kiedy włączono ją do miasta Starachowice w związku z nadaniem mu statusu powiatu miejskiego.

Bogusławice

Bogusławice to nieistniejąca już wieś, w okresie między XVII a XIX wiekiem położona pomiędzy Zawadą (dziś północna część wsi Pawłów) i Rzepinem. Obecnie Gmina Pawłów, Powiat starachowicki. Nazwy lokalne miejscowości w dokumentach źródłowych: :1673 Boguslawice 1688, 1747, 1815 Bogusławiec 1780 Bogusławie, Bogusławice, 1787 Bogusławice.

Florencja

Florencja (w roku 1442 występuje jako Florencya) to dawna miejscowość, położona koło Rzepina i Lenartowego Mostu. 1442 występuje w aktach powiatu sandomierskiego (Kodeks Małopolski. IV 1434). Mylnie identyfikowana z inną Florencją w parafii Krzyżanowice, 5 km na północny zachód od Iłży, ta bowiem powstała dopiero w XIX w. Dokładniejszą lokalizację w pewnej mierze umożliwia tylko kolejność jej wyliczenia w dokumentach z 1442 roku., tzn. po Rzepinie i Lenartowym Moście, a przed Boleszynem. Możliwe, że razem z Lenartowym Mostem należała pierwotnie do Odrowążów i została wraz z nim przekazana w latach 1433-42, przez Szydłowieckich opactwu świętokrzyskiemu.

Lenartów Most

Lenartów Most (Lenartowy Most ale także: w latach 1333–1370 Most, w roku 1442 parua Lenarthow mosth, w roku 1444 Lenarthowmosth, w latach 1470–1480 Lenarthow mosth) dziś nie istnieje, niegdyś to niewielka osada położona nad rzeką Kamienną, między Dziurowem i Krzyżową Wolą (dokładne umiejscowienie nie jest możliwe). W roku 1442 leży powiecie sandomierskim W roku 1444 graniczy z wsią Lipie Zaś w 1470–1480 graniczy z Dziurowem i Krzyżową Wolą. Najpierw własność szlachecka Odrowążów, od lat 1435–1441 klasztoru świętokrzyskiego. Były tu dwa doskonałe, obfitujące w ryby, stawy na rzece Kamiennej oraz kuźnica płacąca opactwu czynsz. W latach 1470–1480 z łanów kmiecych dziesięcina snopowa warta do 0,5 grzywny należy do biskupa krakowskiego.

Opuszczone wsie w Świętokrzyskiem. Lista

  • Antoszówka,
  • Bogusławice,
  • Bostowska Wola,
  • Bussecz,
  • Chełm,
  • Florencja,
  • Garbaczowa Wola,
  • Kaplica,
  • Krzyżowa Wola,
  • Lenartów Most,
  • Mikołajów,
  • Piotrów,
  • Pióry,
  • Raszkowice,
  • Senno,
  • Szczybrza,
  • Wolnizna Berstana,
  • Zarzęcin.

źródło.Wikipedia

QUIZ. Rozpoznasz świętokrzyskie atrakcje turystyczne ze zdjęcia? 8/10 dla najlepszych
Pytanie 1 z 10
W jakiej miejscowości zanjduje się ten zamek?
chęciny
Pokój Zbrodni
Kazimiera Zaremba. Seniorka opuszczona podczas pielgrzymki | Pokój ZBRODNI