Początki bogatej historii i dążenie do własnej szkoły
Historia edukacji w Wielkiej Wsi sięga wczesnych lat XX wieku, choć już w 1812 roku dzieci z Wielkiej Wsi uczęszczały do szkoły elementarnej w Wąchocku, wspieranej przez składki mieszkańców. Potrzeba własnej placówki była ogromna – na Towarzystwo Szkolne w Wąchocku składało się blisko 40 mieszkańców Wielkiej Wsi, mimo że było tam tylko 45 gospodarstw, co świadczyło o wielkim wyrzeczeniu finansowym dla edukacji.
Pierwsza wzmianka o szkole w Wielkiej Wsi pochodzi z 1904 roku, a oficjalny pierwszy dzień edukacji rozpoczął się w 1905 roku. Budowa okazałego, drewnianego budynku szkoły elementarnej była ukoronowaniem inicjatywy mieszkańców. Co ciekawe, na budowę szkoły nie wydzielono parceli na użytek publiczny (jak w okolicznych miejscowościach), co sugeruje, że działka została przekazana przez mieszkańca lub zakupiona ze składek.
Warto pamiętać, że warunki w początkach funkcjonowania szkoły były dalekie od współczesnych. Jak wspominają źródła, w jednej, bardzo dużej sali lekcyjnej uczyło się około setki dzieci. Jeden nauczyciel prowadził zajęcia dla różnych grup wiekowych, dzieląc salę na strefy (np. zajęcia ciche i głośne). Szkoła mierzyła się z brakiem kanalizacji, a jedynym źródłem wody była studnia na dziedzińcu. Co zdumiewające, studnia ta pełniła swoją funkcję aż do 1989 roku, czyli do czasu transformacji systemowej i zamknięcia szkoły w tym miejscu - opowiadały w naszym studio Wioletta Sobieraj i Magdalena Grzegórska z z Komitetu Społecznego "120 edukacji w Wielkiej Wsi"
„Stara Szkoła” — Miejsce, w którym czuli się jak w domu
Mimo trudnych warunków, Szkoła w Wielkiej Wsi, która zakończyła działalność w historycznym budynku w 1989 roku, zapisała się w pamięci mieszkańców jako miejsce o wyjątkowym klimacie
Magdalena Grzegórska, której rodzice zakupili budynek pod koniec lat 90., przekształcając go w agroturystykę Sabatówka, podkreślała silny związek swojej rodziny z tym miejscem: „do tej szkoły chodził mój pradziadek, dziadkowie, tata i ja z bratem. Także u nas cztery pokolenia od początku istnienia tej szkoły chodziły do do tej szkoły”.
Magdalena Grzegórska, choć przyznała, że odczuwała żal po przeniesieniu szkoły (głównie dlatego, że stara szkoła była blisko, a w przeciwieństwie do niej w jej domu była toaleta), z dumą mówi o obecnym charakterze tego miejsca:
Sabatówka teraz też ma swój klimat. Jeżeli ktoś nie był, to zachęcam, żeby odwiedził agroturystykę Sabatówka. To bliziutko, ale też ma swój klimat, tak i czuliśmy się tam naprawdę jak w domu. Budynek „Starej Szkoły” jest obecnie wzorowo zrewitalizowany, zachowując swoją bryłę i konstrukcję. Nadal można w nim znaleźć oryginalne drewniane drzwi, stropy z trzciny i ściany. Co więcej, historyczna studnia, będąca przez dziesięciolecia jedynym źródłem wody, istnieje do dziś. Parcelę za szkołą wykorzystano dawniej jako sad, a okoliczni mieszkańcy wspominają szkołę jako „pierwszą eko-szkołę - opowiadają nam Wioletta i Magdalena
Program Uroczystości 120-lecia
Obchody zostały zorganizowane przez Komitet Społeczny 120 lat edukacji w Wielkiej Wsi. Uroczystości rozpoczynają się w sobotę 25 października i mają charakter otwarty, zapraszając wszystkich związanych ze szkołą
Sobota, 25 października (Sabatówka – Stara Szkoła)
- Godzina 12:00: Uroczyste odsłonięcie i poświęcenie pamiątkowej tablicy na budynku pierwszej Szkoły w Wielkiej Wsi. Tablica ma na celu komunikowanie każdemu przechodniowi, że właśnie tu w 1905 roku rozpoczęła się historia lokalnej edukacji
- Godzina 12:30: Przejście na uroczystości jubileuszowe do Sabatówki
- Prelekcja historyczna: Kazimierz Winiarczyk, regionalista i wieloletni dyrektor szkoły w Wąchocku, przedstawi początki szkoły w Wielkiej Wsi oraz ciekawe historie i anegdoty związane z kierownikami, którzy mieszkali w budynku szkoły
- Prezentacja archiwalnych zdjęć i pamiątek z historii szkoły do 1989 roku
- Rozmowa otwarta: Czas na wspomnienia zaproszonych gości, byłych uczniów, kierowników (w tym pani Teresy Kępińskiej, która przeprowadzała starą szkołę do nowej) i absolwentów
Wioletta Sobieraj podkreśliła, że wydarzenie jest wyjątkowe, ponieważ
Taki klimat wielkiej wsi, ten charakter tej szkoły i te wspomnienia, które są, to tak jakby zacierają się trudy tego funkcjonowania na co dzień, a zostaje tylko takie ciepło w sercu. Chyba tak to trzeba powiedzieć
Niedziela, 26 października (Opactwo Cystersów)
- Godzina 9:00: W Opactwie O.O. Cystersów w Wąchocku odbędzie się Msza Święta w 120. rocznicę edukacji w Wielkiej Wsi. Msza będzie odprawiona w intencji Nauczycieli, Pracowników, Ojców Cystersów i Księży, Uczniów, Absolwentów Szkoły Elementarnej i Podstawowej w Wielkiej Wsi oraz wszystkich, którym szkoła była bliska sercu
Komitet Społeczny zaprasza wszystkich, którzy chcą spotkać się i powspominać unikalny charakter szkoły w Wielkiej Wsi. Sabatówka, czyli historyczny budynek szkoły, znajduje się pod adresem Wielka Wieś 1
