Kamieniołom w Smerdynie. Gdzie wydobycie skał wspiera przyrodę
Na Pogórzu Szydłowskim, w województwie świętokrzyskim, znajduje się niezwykły kamieniołom w Smerdynie. To miejsce, które na pierwszy rzut oka może wydawać się typowym terenem przemysłowym, w rzeczywistości jest przyrodniczą enklawą, gdzie wydobycie skał paradoksalnie przyczyniło się do wzbogacenia lokalnego ekosystemu. Jeszcze 13 milionów lat temu, teren ten był dnem ciepłego morza, gdzie powstawały pokłady wapieni i piaskowców. Dziś eksploatacja tych złóż stworzyła wielkie wyrobisko z malowniczymi odsłonięciami skał o różnorodnych kolorach i formach. Spotkasz tu rzadkie gatunki zwierząt, takie jak niejadowity i zagrożony wyginięciem w Polsce wąż gniewosz plamisty czy pięknie ubarwione żołny, które zakładają kolonie w pionowych ścianach wyrobiska. Jaskółki brzegówki również znalazły tu swój dom. Miejsce to już teraz jest perłą dla miłośników przyrody i geologii.
Jezioro Elżbiety. Największe jezioro Pojezierza Świętokrzyskiego z torfową wodą
Zlokalizowane w lesie, w granicach wsi Czartoszowy, Jezioro Elżbiety to największe jezioro Pojezierza Świętokrzyskiego. Choć odkryte przez naukowców dopiero kilkanaście lat temu, wciąż pozostaje nieco mniej znane, co dodaje mu uroku. Powstało około 16-14 tysięcy lat temu, u schyłku ostatniego zlodowacenia, z zagłębień utworzonych przez wiatr i wypełnionych wodą. Dziś wciąż oferuje malownicze widoki i spokój. Charakteryzuje się czarną taflą wody, co jest efektem bogactwa torfu na tych terenach. Na wodzie można podziwiać nenufary (grzybienie białe), a w szuwarach trzcin i tataraku kryje się ptactwo wodne. Z łatwością zauważysz też ślady działalności bobrów. Jezioro Elżbiety to urocze i romantyczne miejsce, idealne na spokojny popołudniowy wypoczynek, biwak czy sesje zdjęciowe, zwłaszcza o wschodzie lub zachodzie słońca, kiedy widoki są najpiękniejsze. Choć pomost może być w opłakanym stanie, a dojazd bywa utrudniony, cisza, spokój i bogactwo flory i fauny rekompensują te niedogodności.
Polecany artykuł:
Oczy Ziemi, dawny kamieniołom Gębury. Malownicze zbiorniki w leśnej scenerii
Jeśli szukasz nowej atrakcji turystycznej z dala od zgiełku, koniecznie odwiedź "Oczy Ziemi" – dawny kamieniołom Gębury, położony między Skarżyskiem-Kamienną a Suchedniowem. Nazwa "Oczy Ziemi" pochodzi od charakterystycznych otworów w ścianie kamieniołomu. To zagospodarowany, nieczynny kamieniołom, w którym powstały dwa malownicze zbiorniki wodne, pięknie wkomponowane w leśny krajobraz. Otoczone lasami Leśnictwa Stokowiec, "Oczy Ziemi" oferują idealne warunki do odpoczynku na łonie natury, z dostępem do drewnianej wiaty z ławami i stołami. Dojazd do tego miejsca wymaga nieco wysiłku – samochodem od strony Suchedniowa, a następnie około 3 km pieszo leśną drogą, lub pociągiem do stacji Suchedniów Północny, skąd wiedzie około 2,5 km zielonego szlaku. To doskonały cel dla miłośników pieszych wędrówek i spokoju.
i
Rezerwat Skorocice. W krainie krasowych jaskiń i skarbów botanicznych
W pobliżu Buska-Zdroju znajduje się Rezerwat Skorocice, prawdziwa "kraina jaskiń". Utworzony w 1960 roku, obejmuje unikatową dolinę krasową o długości 750 metrów i szerokości do 80 metrów, wciętą na kilkanaście metrów w skały gipsowe. To tu znajdziesz ponad 20 jaskiń, w tym najdłuższą jaskinię gipsową w Polsce. Dno wąwozu przepływa Potok Skorocicki, miejscami wpływając do korytarzy jaskini. Osobliwością rezerwatu jest naturalny most skalny, którym można przejść nad zapadliskiem krasowym. Rezerwat Skorocice to również raj dla botaników, z bogatą roślinnością kserotermiczną, taką jak step ostnicowy czy murawa kserotermiczna, a także wieloma gatunkami chronionymi i reliktowymi, np. sierpik różolistny czy rezeda mała. To idealne miejsce na połączenie geologii, botaniki i aktywnego wypoczynku.
i
Wodospad Kunowski. Jedyny naturalny wodospad regionu i raj dla żołn
Czy wiesz, że Świętokrzyskie ma swój własny wodospad? Wodospad Kunowski to jedyny naturalny wodospad w regionie, powstały dzięki strumykowi płynącemu głębokim wąwozem wśród skał piaskowca. To cicha i spokojna perełka, która dopiero zyskuje na popularności. Gmina Kunów aktywnie pracuje nad udostępnieniem tego miejsca turystom, planując stworzenie ścieżki edukacyjnej, budowę drewnianej platformy dla łatwiejszego dostępu oraz wieży widokowej. To wyjątkowe miejsce jest również ważnym punktem na ornitologicznej mapie Polski, ponieważ w jego pobliżu gnieżdżą się żołny – niezwykle kolorowe i rzadkie ptaki, których kolonia liczy około 50 gniazd. Odwiedź Wodospad Kunowski, zanim stanie się powszechnie znaną atrakcją i ciesz się jego urokiem w otoczeniu natury!
Góry Pieprzowe. Królestwo dzikich róż w Sandomierzu
W pobliżu malowniczego Sandomierza rozciągają się Góry Pieprzowe, znane również jako Pieprzówki. To rezerwat przyrody, który wyróżnia się nie tylko swoją budową geologiczną – wzgórza zbudowane są z łupków kambryjskich, skał mających około 500 milionów lat. Ich nazwa nawiązuje do koloru i wyglądu skał, przypominających ziarna pieprzu. Jednak to, co czyni Góry Pieprzowe prawdziwą perłą przyrodniczą, to miano "Gór Różanych". Jest to największe skupisko dziko rosnących gatunków róż w Polsce – spośród 25 gatunków występujących w kraju, aż 12 ma tu swoje siedlisko. Najlepszym czasem na podziwianie tego fenomenu jest maj i czerwiec, kiedy krzewy kwitną, oraz przełom lata i jesieni, gdy pokrywają się czerwonymi owocami. To idealne miejsce na spokojny spacer, oferujące piękne widoki na Wisłę i Sandomierz.
Mamy nadzieję, że te propozycje zachęcą Cię do odkrywania mniej znanych, ale niezwykle fascynujących zakątków Świętokrzyskiego. Każde z tych miejsc oferuje unikalne doświadczenia i jest idealne na letnie wyprawy, zarówno dla rodzin, par, jak i samotnych odkrywców. Zaplanuj swoją przygodę i daj się zaskoczyć pięknem polskiej natury!
