Łysica w Górach Świętokrzyskich. Najmniejsza góra w Koronie Gór Polskich

Łysica posiada dwa wierzchołki: zachodni (nazwany Łysicą) oraz wschodni, nieco wyższy, określany jako Skała Agaty. Należy jednak pamiętać, że oznakowany szlak turystyczny prowadzi jedynie na wierzchołek zachodni. Szczyt Łysicy leży na terenie Świętokrzyskiego Parku Narodowego, co podkreśla jego cenną wartość przyrodniczą. Kopuła szczytowa charakteryzuje się wypłaszczonym, kamienistym terenem, w dużej części porośniętym lasem. Na szczycie znajduje się drewniany krzyż, tablica informacyjna oraz ławki ułożone w półkole przy linii lasu, oferujące miejsce do odpoczynku.

Szlaki prowadzące na szczyt – wybór dla każdego

Na Łysicę prowadzi Główny Szlak Świętokrzyski. Doświadczeni wędrowcy często wybierają krótszy i bardziej zróżnicowany odcinek rozpoczynający się w Świętej Katarzynie. Trasa ta dostarcza wrażeń dzięki drewnianym schodom i kładkom, a także zabytkom na szlaku, takim jak XIX-wieczna kapliczka Św. Franciszka, źródełko św. Franciszka oraz pomnik Stefana Żeromskiego. Dla tych, którzy preferują łagodniejsze podejście, dostępny jest dłuższy, alternatywny szlak rozpoczynający się w Kakoninie, tuż obok zabytkowej Chaty Kaka – zagrody chłopskiej z 1820 roku. Ta trasa prowadzi przez przełęcz św. Mikołaja, gdzie znajduje się drewniana kapliczka. W planowaniu wędrówki mogą pomóc proponowane trasy dostępne m.in. poprzez serwis mapa-turystyczna.pl.

Przyrodnicze skarby Gór Świętokrzyskich

Tereny wokół Łysicy to obszary o szczególnych walorach przyrodniczych, objęte ochroną ścisłą i rezerwatową, z blisko 40 rezerwatami na obszarze Gór Świętokrzyskich. Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów świętokrzyskiego krajobrazu są gołoborza. Te bezleśne obszary, powstałe w wyniku oddziaływania klimatu peryglacjalnego i intensywnych procesów wietrzeniowych, porasta na obrzeżach jarzębina świętokrzyska. W obszarach leśnych dominuje natomiast jodłowy bór mieszany i buczyna karpacka. Gołoborza w Świętokrzyskim Parku Narodowym zajmują około 22 hektarów, występując na północnym i południowym stoku Pasma Łysogórskiego. Bogactwo fauny reprezentują najczęściej spotykane zwierzęta, takie jak sarny, dziki, lisy oraz kuny leśne i domowe.

Co jeszcze warto zobaczyć w regionie świętokrzyskim?

Góry Świętokrzyskie kryją wiele fascynujących miejsc. Oprócz samego szczytu Łysicy, warto odwiedzić Łysą Górę ze słynnym pobenedyktyńskim klasztorem na Świętym Krzyżu. Interesujące są również ruiny zamku Krzyżtopór w Ujeździe oraz ruiny zamku królewskiego w Chęcinach. Miłośnicy kultury ludowej powinni odwiedzić Muzeum Wsi Kieleckiej – Park Etnograficzny w Tokarni czy Średniowieczną Osadę w Hucie Szklanej. Dla osób zainteresowanych geologią i historią ziemi atrakcją będzie Jaskinia Raj.

Łysica w kontekście Korony Gór Polski

Zdobycie Łysicy to pierwszy, często łatwiejszy krok na drodze do zdobycia całej Korony Gór Polski. Realizacja tego wyzwania wiąże się z prowadzeniem książeczki KGP i zbieraniem pieczątek potwierdzających wejście na szczyt. Informacje o tym, gdzie znaleźć punkty z pieczątką, są dostępne w zasobach Klubu.  Łysica, jako najniższy szczyt KGP, stanowi doskonały punkt startowy do odkrywania piękna polskich gór i uczestnictwa w inicjatywie Korony Gór Polski. Jej położenie w historycznych Górach Świętokrzyskich, bogactwo przyrody i łatwo dostępne szlaki sprawiają, że jest to cel wycieczek dostępny dla szerokiego grona turystów.

Góry Świętokrzyskie. Legendy

Góry Świętokrzyskie są pełne fascynujących legend, które łączą historię, mistykę i lokalne tradycje. Oto kilka najważniejszych legend związanych z tym regionem:

• Legenda o Pielgrzymie Świętokrzyskim (Emeryku): Opowiada o rycerzu, który po wielu wojnach postanowił pielgrzymować do klasztoru na Świętym Krzyżu. Chwalił się swoją pobożnością i podczas wspinaczki na kolanach po Łysej Górze zamienił się w kamienny posąg jako kara za pychę. Co roku przesuwa się o ziarnko piasku w stronę klasztoru, a gdy dotrze na miejsce, nastąpi koniec świata
• Legenda o sabatach czarownic na Łysej Górze: Według podań na Łysej Górze odbywały się sabaty czarownic, które nocą zlatywały się tam na miotłach, odprawiając tajemne rytuały i tańce. Mieszkańcy bali się zbliżać do tego miejsca, a legenda podkreśla obecność diabłów i upiornych postaci.
• Legenda o Zbóju Madeju: Opowiada o zamożnym kupcu, który zgubił się w lesie i został uratowany przez tajemniczą postać – zbója Madeja. W legendzie pojawiają się także "madejowe łoże" i Jaskinia Zbójecka w Łagowie

Źródła: Korona Gór Polski, Skalnik.pl. Swietokrzyskie Travel