Świętokrzyski lider i reszta stawki
W województwie świętokrzyskim niekwestionowanym liderem okazał się Sandomierz, z dochodem na mieszkańca wynoszącym 6 117,55 zł. To pokazuje jego relatywnie silną pozycję finansową w regionie. Poniżej przedstawiamy pełne zestawienie miast powiatowych w Świętokrzyskiem według dochodu per capita za 2024 rok:
- 1. Sandomierz – 6 117,55 zł
- 2. Włoszczowa – 5 343,44 zł
- 3. Busko-Zdrój – 5 188,95 zł
Na tle całego kraju, Kazimierza Wielka zajmuje niestety jedno z ostatnich miejsc, plasując się na 267. pozycji w Polsce z dochodem 4 436,52 zł, zaraz za Chełmnem i Wschową
Cały ranking miast powiatowych w galerii
Polska czołówka i kontekst ogólnokrajowy
Dla porównania, na podium ogólnopolskiego zestawienia miast powiatowych znalazły się Polkowice. Baza dochodowa Polkowic jest tak wysoka, że inne miasta w zasadzie nie są w stanie jej dogonić.
- Polkowice (woj. dolnośląskie) z imponującym dochodem 10 706,10 zł
- Grodzisk Mazowiecki (woj. mazowieckie) – 9 239,22 zł
- Pruszcz Gdański (woj. pomorskie) – 8 292,19 zł
Zaraz za nimi uplasowały się Stalowa Wola, Zakopane i Piaseczno.
Jak obliczany jest ranking zamożności samorządów? Klucz do zrozumienia wyników
Coroczny ranking "Wspólnoty" to nie tylko suche liczby, ale przede wszystkim analiza zamożności samorządów, która pozwala ocenić ich kondycję finansową. Metoda obliczania wskaźnika jest spójna z latami poprzednimi, co pozwala na porównywalność danych. Warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych aspektów metodologii.
- Wyłączenie dotacji celowych: W rankingu pomijane są wpływy z jednorazowych dotacji celowych. Ma to na celu uniknięcie "incydentalnych awansów" w rankingu, które nie świadczą o trwałym wzroście zamożności budżetu samorządu
- Korekty dochodów: Zebrane dochody są korygowane dwustopniowo.
- "Podatek janosikowy" odlicza się składki przekazywane przez samorządy w związku z subwencją równoważącą, czyli tzw. podatek janosikowy
- Lokalna polityka fiskalna. Do faktycznie zebranych dochodów dodaje się skutki zmniejszenia stawek, ulg i zwolnień w podatkach lokalnych. Ma to na celu porównanie rzeczywistej zamożności, a nie efektów autonomicznych decyzji gmin dotyczących polityki podatkowej. Należy podkreślić, że ta poprawka dotyczy wyłącznie samorządów gminnych, ponieważ powiaty i województwa nie podejmują decyzji dotyczących podatków
- Dochód per capita: Skorygowane dochody są następnie dzielone przez liczbę ludności każdej jednostki samorządowej, co daje wskaźnik dochodu per capita
Wpływ nowej ustawy o dochodach JST i pozytywne trendy
W 2024 roku widoczny jest wpływ nowej ustawy o dochodach JST, przyjętej pod koniec ubiegłego roku. Można się spodziewać, że doprowadzi ona do wyraźniejszych przesunięć w tym od lat stabilnym rankingu.Wskaźniki finansowe za 2024 rok są jednak dość pozytywne:
- Wzrost dochodów budżetowych: Całkowita wielkość dochodów budżetowych wyraźnie wzrosła we wszystkich kategoriach samorządów w porównaniu z poprzednim rokiem. W przypadku powiatów i województw były to nawet najwyższe dochody od początku poprzedniej kadencji
- Dynamika wzrostu: Po raz pierwszy od kilku lat dynamika wzrostu dochodów przewyższyła tempo wzrostu PKB oraz przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. Może to świadczyć o odbudowywaniu się stabilności finansowej samorządów
- Dochody własne i nadwyżka operacyjna: Podobnie pozytywnie odznaczyły się dochody własne, w szczególności wpływy z tytułu udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych, po okresie dużych spadków. Poprawiła się również wielkość nadwyżki operacyjnej brutto, która wzrosła we wszystkich kategoriach jednostek samorządowych.
Te dane pokazują, że pomimo wyzwań, samorządy, w tym miasta powiatowe w Świętokrzyskiem, doświadczają pewnej poprawy swojej kondycji finansowej, co jest dobrym prognostykiem na przyszłość.
