Nie masz pomysłu co robić w majowy weekend? Zobacz te świętokrzyskie "perły architektury" [TOP6]

Osobom wymieniającym walory województwa świętokrzyskiego, w pierwszej kolejności przychodzą na myśl malownicze Góry Świętokrzyskie czy region Ponidzia. Nie można jednak zapomnieć, że w granicach województwa świętokrzyskiego znajduje się również wiele zabytków o ogromnej wartości historycznej. Mamy tu ciekawe zamki i pałace, które sięgają czasów średniowiecza. Na pierwszy plan wysuwa się oczywiście zamek w Chęcinach czy zamek Krzyżtopór, są jednak także mniej znane, historyczne "perełki". Czy wiedzieliście, że w Świętokrzyskiem mamy ruiny zamku, w którym mieszkała królowa Bona? To nie jedyna ciekawostka dotycząca regionalnych perełek architektury. Prezentujemy Wam dziś te, które naszym zdaniem koniecznie musicie zobaczyć, wybierając się w region świętokrzyski. Wybraliśmy te – naszym zdaniem – najładniejsze, zachwycające o każdej porze roku, urzekające otoczeniem i wnętrzami udostępnionymi do zwiedzania. Są to miejsca idealne na długi, majowy weekend 2025, który właśnie przed nami.

Zamek Popielów w Kurozwękach. Kraina Bizonów

Kurozwęki, niewielka miejscowość w województwie świętokrzyskim, kryje w sobie niezwykłą historię zaklętą w murach Zespołu Pałacowego, często nazywanego zamkiem ze względu na swoje rycerskie korzenie. Ten imponujący obiekt, którego dzieje sięgają XIV wieku, przez długi czas popadał w ruinę, by dziś zachwycać odrestaurowanymi wnętrzami i unikatowymi atrakcjami. Zespół Pałacowy w Kurozwękach to prężnie działający ośrodek turystyczny, który w swoich odrestaurowanych wnętrzach skrywa prawdziwe skarby. Są to: podziemia, które zostały zabezpieczone i zakonserwowane, pierwsze piętro z reprezentacyjnymi Salonem Czerwonym, Salonem Zielonym i Salą Balową, której wystrój został całkowicie zrekonstruowany czy odrestaurowana barokowa Kaplica Zamkowa. Są też ciekawe atrakcje dla najmłodszych: Safari Bizon, jedna z największych w Europie hodowla bizonów amerykańskich, sprowadzonych w 2000 roku. Bizony stały się symbolem Kurozwęk, często nazywanych Krainą Bizonów.

Zamek Krzyżtopór. Zamek, jak kalendarz

Zamek Krzyżtopór to pełna magii budowla, usytuowana wśród pól i wzgórz ziemi opatowskiej z dala od głównych dróg i szlaków. Zamek położony jest we wsi Ujazd, w gminie Iwaniska, w województwie świętokrzyskim. Ma budowę nawiązującą do kalendarza: miał 365 okien, czyli tyle ile jest dni w roku; 52 komnaty, czyli tyle ile tygodni w roku; 12 wielkich sal, czyli tyle ile miesięcy w roku oraz 4 baszty w nawiązaniu do ilości pór roku. Położony w miejscowości Ujazd zamek Krzyżtopór, jest jednym z najbardziej niezwykłych założeń pałacowych, który do czasu powstania Wersalu był największą rezydencją w Europie. Ten będący wyrazem potęgi i magnackiej dumy obiekt, został wybudowany przez wojewodę sandomierskiego Krzysztofa Ossolińskiego. Według National Geographic to najciekawsze ruiny zamku w Polsce.

Ruiny Zamku Królowej Bony. Morsko Górne

Świętokrzyskie zaskakuje poszukiwaczy ciekawych historii zawiązanych z tym regionem. W małej wiosce Mokrsku Górnym znajdziecie ruiny zamku z drugiej połowy XIV wieku. Ciekawostką jest to, że zamek ten w latach 1531-1540 należał do królowej Bony. Ruiny późnogotyckiego zamku wzniesionego w latach 1519–1526 przez marszałka wielkiego koronnego Piotra Kmitę. Zamek Mokrsko był rozbudowywany pod koniec XVI i w XVII wieku. W XVIII w. popadł w ruinę. Zbudowany był na planie zbliżonym do prostokąta. W jego zachodniej części znajdował się budynek mieszkalny o czterech kondygnacjach oraz 300 m² powierzchni. Na najwyższej kondygnacji znajdowały się prawdopodobnie sale reprezentacyjne. W południowej części zamku ulokowana była wieża bramna. Dziedziniec otoczony był murem obronnym z gankiem straży ze strzelnicami i miał powierzchnię ok. 750 m². Zamek otoczony był fosą.

Zamek w Chęcinach. Okręt na skale 

W województwie świętokrzyskim mamy zamek, który jest jednym z najstarszych w Polsce. Nie ma wyraźnych danych źródłowych na temat powstania chęcińskiego zamku. Na bazie istniejących dokumentów można domniemywać, że budowę warowni rozpoczęto pod koniec XIII wieku. Zamek Królewski w Chęcinach powstał na przełomie XIII i XIV w. na wzniesieniu (360 m n.p.m.) jako warownia typu wyżynnego. Jest on prawdopodobnie najbardziej na północ wysuniętą twierdzą, wybudowaną za czasów dynastii Przemyślidów. Fundatorem zamku był bowiem najprawdopodobniej król Wacław II lub jego wierny stronnik biskup krakowski Jan Muskata.

Ruiny pałacu w Lasocinie. Dawniej luksusowa rezydencja

W Lasocinie (świętokrzyskie) znajdziecie zespół pałacowy z początku XIX w. W jego skład wchodził: pałac o powierzchni 800 metrów kwadratowych z 16 pomieszczeniami mieszkalnymi, oficyna, dwie stodoły, spichlerz, budynek gospodarczy i blisko 8 - hektarowy park. Pałac posiadał wszelkie luksusy, wyposażony był w centralne ogrzewanie, telefon i elektryczność. Wszystko zmieniło się po II wojnie światowej. Ruiny pałacowe Niemojewskich w Lasocinie znajdują się w strefie ochronnej Przedborskiego Parku Krajobrazowego.

Pałac Biskupów Krakowskich w Kielcach

Pałac Biskupów Krakowskich w Kielcach jest często wymieniany jako jeden z najcenniejszych i najpiękniejszych budynków w regionie. Jest to najlepiej zachowana rezydencja magnacka z czasów Wazów w Polsce, a jego reprezentacyjne wnętrza, zwłaszcza stropy ramowe, wywierają ogromne wrażenie. Inicjatorem budowy wczesnobarokowej siedziby, która przetrwała do czasów współczesnych, był biskup Jakub Zadzik. Prace budowlane trwały siedem lat i zakończyły się już po jego śmierci. Warto wspomnieć, że budowa mogła być inspirowana warszawskimi rezydencjami królewskimi: Zamkiem Ujazdowskim i Pałacem Kazimierzowskim, a w prace zaangażowani byli włoscy artyści, co odcisnęło się na bryle i otoczeniu pałacu. Kierownictwo nad budową objął włoski murator Tomasz Poncino, natomiast autor koncepcji architektonicznej pozostaje nieznany, choć czasami przypisuje się tę rolę nadwornemu budowniczemu Zygmunta Wazy, Giovanniemu Trevano.

źródła: Wikipedia, www.zamkipolskie, Architektura średniowieczna i starożytności, Swietokrzyskie Travel