Grabki Duże. Turecki pałac

i

Autor: swietokrzyskie.pro Turecki Pałac. Świętokrzyskie - Grabki Duże

Ciekawostka

Pałac wybudowny na turecką modłę w Grabkach Dużych. Krążyły legendy, że był tam harem

2025-02-12 16:01

Harem w województwie świętokrzyskim? Takie o tym pałacu w Grabkach Dużych krążyły legendy. To za sprawą kasztelana Rupniewskiego, który po powrocie z tureckiej niewoli, zafascynowany tamtejszą kulturą, zbudował pałac na turecką modłę. O jego przeznaczeniu krążyły legendy – do dziś obiekt nazywany jest „haremem”.

Województwo świętokrzyskie potrafi zaskoczyć. Tak jest i w tym przypadku. Niewiele osób słyszało zapewne o pałacu wybudowanym w stylu tureckim w miejscowości Grabki Duże. Co ciekawe, według legendy krążącej po okolicy miał tam znajdować się harem. Czy tak było, czy to tylko plotki trudno powiedzieć, choć wiele wskazuje na to, że może być w tym odrobina prawdy.

Grabki Duże. Wieś w województwie świętokrzyskim

Grabki Duże to niewielka miejscowość w powiecie staszowskim, w gminie Szydłów. W tej małej wiosce mieszka nieco ponad 300 osób. Najbardziej charakterystycznym i znanym obiektem w tej miejscowości  jest pałac. Pałac w Grabkach nawiązuje do budowli znanych pod turecką nazwą kiosków, charakterystycznych dla XVII-wiecznego Stambułu. Ale to nie jedyna ciekawostka z nim związana.

Barokowy pałac w Grabkach Dużych. Nazywany haremem

Barokowy pałac w Grabkach Dużych już od czasów powstania w 1742 r. nazywany haremem, budził duże emocje wśród okolicznych mieszkańców. Autorem projektu założenia był uznany architekt Franciszek Placidi, który wzniósł go dla kasztelana małogoskiego Stanisława Rupniewskiego. Kasztelan przez pewien czas przebywał w niewoli tureckiej, gdzie miał przejść na islam. Czy tak było, do końca nie wiadomo, po powrocie do ojczyzny kasztelan pozostawał jednak ewidentnie pod wrażeniem osmańskiego stylu barokowego.

Zdjęcia. Harem, czyli pałac na wzór turecki w Świętokrzyskiem

Harem. Legenda czy prawda?

Zespół pałacowy z 1742 r., o stylistyce orientalnej, wzniesiony według projektu Franciszka Placidiego nazywany był haremem. Nazwa ta mogła mieć znaczenie ironiczne, ze względu na wyjątkowe zainteresowanie płcią przeciwną Rupniewskiego, które oburzało rodzinę. Haremowego przeznaczenia pałacu nie można jednak wykluczyć ze względu na jego układ funkcjonalny.

Jak zbudowany jest pałac Stanisława Rupniewskiego?

Pałac ma kształt ośmioboku z olbrzymią salą na parterze. Na parterze mieści się olbrzymia sala, do której dobudowano symetrycznie mniejsze pomieszczenia, nawiązujące do tradycji polskich alkierzy. Na piętrze znajdują się liczne pokoiki, również rozmieszczone symetrycznie. Obok pałacu stoją dwa pawilony. Jeden z nich miał służyć za herbaciarnię, drugi natomiast miał był miejscem modlitwy.

Losy tureckiego pałacu w Świętokrzyskiem

Po II wojnie światowej pałac został odbudowany. W okresie PRL-u już nie wzbudzał takich kontrowersji jak w XVIII wieku, bo mieściła się tam siedziba Wojewódzkiego Ośrodka Doskonalenia. Obiekt służył celom społecznie użytecznym – prowadzono tam szkolenia.

źródło. busko.pl, swietokrzyskie.pro, Wikipedia

QUIZ. Rozpoznasz świętokrzyskie atrakcje turystyczne ze zdjęcia? 8/10 dla najlepszych
Pytanie 1 z 10
W jakiej miejscowości zanjduje się ten zamek?
chęciny