Kamienna tama wodna w Brodach. Historia
Tama wybudowana została w 1840 roku z kamiennych ciosów w stylu klasycystycznym. Zachowała się w świetnym stanie architektonicznym. Zachowany do dziś fragment zabytkowego przelewu jest pozostałości realizowanej przez Stanisława Staszica (Generalnego Dyrektora Przemysłu i Kunsztów w Królestwie Kongresowym) w latach 30. XIX wieku koncepcji “ciągłego zakładu fabryk żelaznych na rzece Kamiennej”.
Według zamierzeń miał powstać kombinat hut i zakładów żelaznych rozlokowanych w kolejności procesu technologicznego wzdłuż rzeki Kamiennej - źródła energii. Punktem centralnym kompleksu były Starachowice, gdzie kończył się proces wytopu, poniżej Starachowic, pracowały zakłady wytwarzające półprodukty i gotowe wyroby. Pierwotny, siedmioprzęsłowy przelew był wbudowany w zaporę ziemną długości 350 m. i stanowią jaz ulgowy układu wodnego obsługującego pudlingarnię i walcownię – elementy staszicowskiego "kombinatu Kamiennej". Uległ zniszczeniu, podobnie jak niemal cały układ wodny, w czasie powodzi w 1903 roku. Zrekonstruowany został (z zachowaniem oryginalnych wymiarów i konstrukcji, przy użyciu ciosów kamiennych dawnej budowli) w czasie budowy nowej zapory w latach 60-tych XX wieku.
Remont historycznej tamy w Brodach
Rozpoczęły się prace związane z remontem tamy w Brodach, w którą wmontowany jest historyczny obiekt. Ma ona zasadnicze znaczenie dla funkcjonowania Zalewu Brodzkiego, który jest wizytówką gminy Brody.
Remont tamy jest bardzo ważny ze względu na bezpieczeństwo przeciwpowodziowe, zwłaszcza dla tych mieszkańców, którzy mieszkają poniżej - mówi Ernest Kumek, Wójt Gminy Brody. - W przyszłości, wykonane zostaną umocnienia zapór bocznych i koryta odpływowego. Ze względu na inwestycję, konieczne jest dalsze obniżenie poziomu zbiornika wodnego o ok. 30 - 40 cm.
Remont tamy w Brodach. Zakres prac
Wykonane będą następujące prace naprawczo-remontowe:
Branża konstrukcyjno-budowlana-hydrotechniczna:
Remont umocnień bocznych zapory: umocnienia na lewym brzegu, umocnienia na prawym brzegu;Przebudowa zapory czołowej; - roboty przygotowawcze;
- roboty ziemne-wykopy;
- przebudowa drenażu;
- budowa systemu kontrolno-pomiarowego zapory (ASTKZ);
Przebudowa umocnienia obwałowania koryta odpływowego;
- roboty przygotowawcze;
Remont zabytkowego „jazu Staszica”;
- mur żelbetowy od strony odwodnej;
- korona jazu wraz z balustradami;
- filary i łuki koszowe, opaska wzdłuż filarów i ścian miedzyprzęsłowych;
- lewy przyczółek;
- prawy przyczółek żelbetowy;
Branża elektryczna: lampy oświetleniowe na koronie jazu.
Polub nasz fanpage ESKA Starachowice News na Facebooku! Znajdziesz tam najświeższe informacje z Twojego miasta i okolicy
Źródło: Urząd Gminy w Brodach/ROT Świętokrzyskie