Który powiat w woj. świętokrzyskim jest najmniejszy?
Województwo świętokrzyskie podzielone jest na 13 powiatów i jedno miasto na prawach powiatu. Analizując ten podział, można wyróżnić największe i najmniejsze pod kątem powierzchni samorządy w regionie.
Największym powiatem świętokrzyskiego jest powiat kielecki. Z kolei najmniejszym powiatem w woj. świętokrzyskiego jest pow. skarżyski, który obejmuje obszar 395,43 km2. Według danych z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2021 r., na jego terenie mieszka łącznie ponad 72,4 tys. osób.
Te gminy leżą w najmniejszym powiecie w woj. lubelskim
Powiat skarżyski został utworzony po reformie administracyjnej w 1999 r. i leży w północnej części woj. świętokrzyskiego, zaś jego stolicą jest miasto Skarżysko-Kamienna. W skład najmniejszego powiatu w regionie wchodzą następujące gminy:
- gminy miejskie: Skarżysko-Kamienna
- gminy miejsko-wiejskie: Suchedniów
- gminy wiejskie: Bliżyn, Łączna, Skarżysko Kościelne
- miasta: Skarżysko-Kamienna, Suchedniów
Powiat skarżyski graniczy z następującymi powiatami:
- kieleckim
- koneckim
- starachowickim
- szydłowieckim (województwo mazowieckie)
Powiat skarżyski to również piękne naturalne lasy
Znaczną część powierzchni powiatu (prawie 60%) zajmują kompleksy leśne stanowiące pozostałość Puszczy Świętokrzyskiej. Na ich terenie utworzone zostały rezerwaty (Świnia Góra, Dalejów), rezerwat archeologiczny Rydno oraz parki krajobrazowe (Suchedniowsko-Oblęgorski Park Krajobrazowy, Sieradowicki Park Krajobrazowy). Przez powiat przepływa rzeka Kamienna, tutaj także uchodzi do niej kilka jej dopływów. Południowe krańce powiatu skarżyskiego sięgają obrzeży Gór Świętokrzyskich.
Atrakcje turystyczne w najmniejszym powiecie Świętokrzyskiego. To ukryte perełki
Muzeum im. Orła Białego w Skarżysku-Kamiennej. Ta wyjątkowa instytucja, zlokalizowana w dzielnicy Rejów, to drugie co do wielkości muzeum wojskowe w Polsce pod względem zbiorów i liczby eksponatów. Oferuje zarówno plenerową ekspozycję sprzętu wojskowego, jak i wystawy w pomieszczeniach, zaskakując miłośników militariów bogatą kolekcją, również z czasów II wojny światowej.
Rejów – Serce przemysłowej historii i rekreacji. Dzielnica Rejów to żywe świadectwo hutniczej przeszłości regionu, gdzie zachowały się pozostałości wielkiego pieca hutniczego z XVIII/XIX wieku, w tym fundamenty, mur oporowy i kanał przepustowy – unikalny przykład zachowanego garu wielkiego pieca w Staropolskim Okręgu Przemysłowym. Wielki piec został zbudowany w 1835 roku przez Bank Polski. Dziś Zalew Rejów o powierzchni 30 ha to również popularne centrum rekreacji, idealne dla wędkarzy, amatorów sportów wodnych oraz spacerowiczów i rowerzystów. Nowością jest rezerwat „Oczy Ziemi”, znajdujący się między Rejowem a Stokowcem
- Sanktuarium Matki Bożej Ostrobramskiej. Skarżysko-Kamienna szczyci się jedyną wierną kopią wileńskiej Ostrej Bramy w Polsce, która od 2014 roku posiada status Bazyliki Mniejszej. To ważne miejsce pielgrzymkowe, licznie odwiedzane przez pątników z kraju i Polonii, którzy szerzą kult Matki Bożej Miłosierdzia – Patronki Skarżyska-Kamiennej. Budowa sanktuarium rozpoczęła się pod koniec lat 80. XX wieku z inicjatywy bp. Edwarda Materskiego, a jego wnętrze zachwyca pięknymi witrażami
- Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie. Ten poruszający pomnik upamiętnia tragiczną pacyfikację Michniowa z lipca 1943 roku, która obróciła wieś w zgliszcza. Mauzoleum, ozdobione krzyżem i słowem PAX, jest symbolem cierpienia i pokoju, a także hołdem dla ponad 200 ofiar niemieckiego bestialstwa
- Rydno – Pradziejowa Aglomeracja Osadnicza (Rezerwat Archeologiczny). Tereny wokół Skarżyska-Kamiennej były obszarem intensywnej działalności człowieka już od niepamiętnych czasów. Rezerwat archeologiczny "Rydno" to świadectwo obecności ludzi neandertalskich 60-40 tys. lat temu, którzy odkryli tu złoża czerwonego proszku (hematytu). Słynne były tu również dymarki do wytopu żelaza, dające początek późniejszemu rozwojowi przemysłu hutniczego.
- Rzeka Kamienna. Przepływająca przez miasto rzeka jest nierozerwalnie związana z jego historią. To idealne miejsce na wyciszenie i relaks, a także na kajakarstwo, piesze spacery czy wycieczki Nordic Walking. W okolicy znajduje się Praosada Rydno
- Bernatka i przyszły Noe Park. Zachodnia część Skarżyska-Kamiennej, Bernatka, oferuje zalew i korty tenisowe. Obecnie trwa tam budowa Noe Parku, który ma stać się jedną z większych atrakcji turystycznych regionu świętokrzyskiego, z częścią atrakcji dostępną już w 2025 roku.
Smaki powiatu skarżyskiego. Produkty regionalne
Odwiedzając powiat skarżyski, koniecznie spróbuj lokalnych specjałów, które są wizytówką regionu:
- Piernik z żytniej mąki
- Miód nektarowy wielokwiatowy i Miód spadźowy ze spadzi iglastej
- Kiełbasa klonowska hycowana
- Popłomyk Młynarzoka
- Placek spod kamienia
- Udziec jagnięcy ze Świniarki
- Pieczeń rzeźnika
- Pasztet z królika
Powiat skarżyski to przykład, jak bogata historia przemysłowa może współistnieć z pięknem przyrody, tworząc unikalne środowisko turystyczne. Bez względu na to, czy interesuje Cię dawna technika, militaria, święte miejsca czy po prostu aktywny wypoczynek na łonie natury, region ten ma wiele do zaoferowania.
