dzwon

i

Autor: facebook.com/swietokrzyskie.pro

Ciekawostki

W Świętokrzyskiem mamy dzwon starszy od "Zygmunta". Na nim tajemnicza gotycka inskrypcja

2024-07-04 14:39

Pamięta czasy świetności Jagiellonów. Bił na trwogę zawsze, gdy mieszkańcom zagrażało niebezpieczeństwo. Dziś niewielu zna jego historię, a przecież nawet Niemcy w czasie II wojny światowej uszanowali go i nie zrzucili z dzwonnicy. Mowa o dzwonie z Barda w gminie Raków, na którym istnieje tajemnicza gotycka inskrypcja, nieodszyfrowana do dziś.

Dzwon z Barda (gmina Raków) Świętokrzyskie

Bardo to mała wioska, niedaleko Łagowa, oddalona od dróg i traktów, w pięknie położonym Paśmie Cisowsko-Orłowińskim, po trasie nad zalew w Chańczy. W centrum stoi stary murowany kościółek z XVIII wieku. Obok niego niepozorna dzwonnica, jakich wiele w Świętokrzyskiem i dzwon… jakich niewiele w Świętokrzyskiem.

W Katalogu Zabytków Sztuki Polskiej jest tylko krótka wzmianka o nim: „Pochodzi z 1411 roku. Widnieją na nim dwa herby Poraja i Jastrzębca”. Herby przedstawiają podkowę i krzyż oraz rozetę w kształcie kwiatu. U góry widnieje tajemniczy gotycki napis, z którego udaje się odczytać tylko pierwsze słowa: „Najświętszej Marii Pannie…”

To prawdopodobnie dedykacja, która oznacza oddanie się w opiekę Matce Przenajświętszej. Bardzki dzwon waży 400 kilogramów. Jest co prawda dużo mniejszy od słynnego wawelskiego dzwonu Zygmunta, który waży 18 ton, ale jest za to o prawie dwa wieki starszy.

Dzwon starszy od "Zygmunta". Zdjęcia

Legenda o dzwonie z Barda.  Z kul krzyżackich ulany na zlecenie króla

Dawno, dawno temu, pewien znamienity król Polski Władysław Jagiełło przyjechał ze swą świtą do wsi. Chłopi i dziedzic z Kurozwęk herbu Róża, pleban i sołtys wsi Bardo powitali go po staropolsku chlebem i solą. Za niezwykle odważną i męską walkę z Krzyżakami król podarował im dzwon z kul armatnich wroga ulany. Potem udał się do pobliskiego źródła, o którym słyszał, że słynie z bardzo smacznej wody. Napił się i powiedział: „Rzeczywiście bardo dobra”. I tak powstała nazwa wioski – Bardo.

Legendę opowiadał Stefan Taborski, który wiele lat był kościelnym i znał historię dzwonu jak mało kto.

Historię dzwonu spisał mieszkaniec wioski Antoni Bochniak

Kilkanaście lat temu Antoniego Bochniaka, jednego z mieszkańców wsi, tak zachwyciła historia dzwonu, że postanowił zebrać wszelkie dostępne informacje na jego temat. Szperał w księgach parafialnych, jeździł do Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie i w efekcie powstała inscenizacja, która jako żywo przypominała spotkanie króla Jagiełły z bardzkimi chłopami.

Tekst Antoniego Bochniaka mówi o 5 odważnych chłopach z Barda, którzy podczas bitwy pod Grunwaldem nie bali się zasłonić własnymi piersiami polskiego władcy, na którego Krzyżacy przypuścili szturm. Ten, pamiętając o swoich wybawcach, zlecił krakowskim ludwisarzom ulać dzwon i opatrzyć go godłami najdzielniejszych obrońców: Poraja i Jastrzębca.

Wiele wątków z historii dzwonu do dziś nie zostało wyjaśnionych. Nie wiadomo, czy u boku Jagiełły walczyli bardzcy chłopi, czy może byli to tutejsi szlachcice.

Teksty źródłowe podają, że król Polski rzeczywiście przejeżdżał tędy w 1410 roku udając się z Nowego Korczyna do Słupi, aby w stroju pielgrzyma wymodlić zwycięstwo nad Krzyżakami w klasztorze na Łysej Górze. Dokładnie miało to miejsce 19 czerwca 1410 roku. Towarzyszyli mu znamienici rycerze: Zawisza Czarny z Garbowa herbu Sulima, Mikołaj Powała z Taczowa herbu Ogończyk, biskup Mikołaj Traba herbu Trąby oraz Zbigniew Oleśnicki herbu Dębno. Miał tam przez dwa dni modlić się na klęczkach i rozdawać ubogim jałmużnę. Ignacy Kraszewski, autor wielu powieści historycznych, wymieniając zastępy rycerstwa polskiego uczestniczącego w bitwie pod Grunwaldem wspomina również panów z Kurozwęk, do których Bardo kiedyś należało. Król miał bywać na Świętym Krzyżu wielokrotnie.

źródło. www.swietokrzyskie.pro

QUIZ. Rozpoznasz świętokrzyskie atrakcje turystyczne ze zdjęcia? 8/10 dla najlepszych

Pytanie 1 z 10
W jakiej miejscowości zanjduje się ten zamek?
chęciny

Polub nasz fanpage ESKA Starachowice News na Facebooku! Znajdziesz tam najświeższe informacje z Twojego miasta i okolicy