Spacer po średniowiecznym Rynku Sandomierza
Po przyjeździe swoje pierwsze kroki skierowała od razu na Stare Miasto. Miejsce to zrobiło na mnie ogromne wrażenie. Nie spodziewałam się, że starówka jest tak duża. Piękne, kolorowe i przede wszystkim zadbane zabytkowe kamienice zapierają dech w piersiach. Zwiedzanie Sandomierza najlepiej rozpocząć od jego serca – średniowiecznego Rynku. Centralnym punktem jest renesansowy Ratusz z XIV wieku, który z renesansową attyką jest jedną z wizytówek miasta i uznawany za jeden z najpiękniejszych w Polsce. Warto zwrócić uwagę na zegar słoneczny wykonany techniką sgraffito. Wokół Rynku znajdują się liczne zabytkowe kamienice, w tym kamienica pod numerem 4 (późnogotycka), „Konwikt Boboli” (nr 5, XVI w.) czy Kamienica Oleśnickich. Wewnątrz Ratusza mieści się m.in. urząd stanu cywilnego oraz sale wystawowe, prezentujące historię sandomierskiego harcerstwa czy czarno-białą fotografię Sandomierza.
Które atrakcje polecam w Sandomierzu?
- Tuż przy Rynku znajduje się wejście do Podziemnej Trasy Turystycznej. To fascynujący, 470-metrowy szlak prowadzący przez 34 połączone ze sobą pomieszczenia, które w przeszłości pełniły funkcję kupieckich piwnic i składów. Zwiedzanie odbywa się z przewodnikiem, a bilety warto zakupić z wyprzedzeniem przez internet.
- Jedną z zachowanych czterech bram miejskich Sandomierza jest Brama Opatowska. Powstała w XIV wieku i została zwieńczona renesansową attyką w XV wieku. Obecnie pełni rolę świetnego punktu widokowego na miasto i okolicę. Na jej szczyt prowadzą strome schody, a po drodze można zobaczyć zdjęcia innych pobliskich atrakcji. Sandomierz posiadał niegdyś także bramy Zawichojską, Lubelską i Krakowską. Z dwóch dawnych furt zachowała się jedna – Furta Dominikańska, powszechnie znana jako Ucho Igielne.
- Niedaleko Ucha Igielnego, w pobliżu murów, znajduje się gigantyczny pierścień o średnicy metra. Jego oczko wykonane jest z krzemienia pasiastego ważącego około 30 kg. Krzemień pasiasty to minerał charakterystyczny dla okolic Sandomierza i obecnie jest szeroko wykorzystywany w lokalnej biżuterii, stanowiąc unikalny element dziedzictwa regionu.
Zamek Królewski i sandomierskie muzea
Zamek Królewski w Sandomierzu został wzniesiony przez Kazimierza Wielkiego. Był wielokrotnie niszczony i odbudowywany. Choć przetrwało tylko jedno skrzydło, odbudowane przez Jana III Sobieskiego, obecnie pełni ono funkcję Muzeum Zamkowego (Muzeum Okręgowego). Muzeum prezentuje ekspozycje związane m.in. z historią regionu. Dzięki popularnemu serialowi "Ojciec Mateusz", Sandomierz zyskał szersze grono wielbicieli. Fani serialu mogą odwiedzić Muzeum Świat Ojca Mateusza, gdzie zobaczą woskowe figury bohaterów i odwzorowanie znanych wnętrz, takich jak plebania czy komisariat.
Przyroda i krajobrazy Sandomierza
Unikalne piękno Sandomierza tworzy jego malownicze położenie na wzgórzach, pociętych głębokimi wąwozami lessowymi. Najbardziej znany jest Wąwóz Królowej Jadwigi – pomnik przyrody wyżłobiony przez wodę i porośnięty drzewami liściastymi. Jest idealnym miejscem na spacer, szczególnie w upalne dni. Inna lessowa dolina to mniej znany Wąwóz Świętego Jacka (zwany też Staromiejskim). Niedaleko miasta znajdują się Góry Pieprzowe (Pieprzówki) – rezerwat przyrody z unikalną roślinnością stepową i największym skupiskiem dziko rosnących róż w Polsce.
Lokalne smaki świętokrzyskie
Podczas wizyty w Sandomierzu warto spróbować lokalnych dań. Do tradycyjnych specjałów należy zalewajka świętokrzyska (zupa z ziemniaków zalewanych żurem) oraz bulwa świętokrzyska (ziemniak faszerowany mięsem, zawijany w liść kapusty). To smaki, które przenoszą w krainę kulinarnych tradycji regionu.
Podsumowanie mojej wizyty w Sandomierzu
Moja wizyta w Sandomierzu, najstarszym mieście w Świętokrzyskiem, była niezapomnianą podróżą przez wieki. Miasto to, z jego bogatą historią, cennymi zabytkami i malowniczym krajobrazem, oferuje niezwykłe doświadczenia. Od majestatycznej Katedry i królewskiego Zamku, przez tajemnicze podziemia i zielone wąwozy lessowe, po urokliwy Rynek i lokalne specjały kulinarne – Sandomierz ma mnóstwo do zaoferowania. Status Pomnika Historii dodatkowo podkreśla jego wyjątkowe znaczenie dla dziedzictwa Polski. Jeśli szukasz miejsca na weekendowy wypad, które łączy historię, naturę i niepowtarzalną atmosferę, Sandomierz w Świętokrzyskiem jest doskonałym wyborem. Gorąco polecam!
źródło: Swietokrzyskie Trawel, Zabytek.pl.
