Ponidzie – ta nazwa często nie pojawia się w czołówce turystycznych atrakcji Polski, a szkoda! Ten wyjątkowy region, położony w województwie świętokrzyskim, nad malowniczą środkową i dolną Nidą, od Chęcin po Nowy Korczyn, skrywa w sobie niezliczone skarby przyrodnicze, historyczne i kulturowe. Nazywane często „Polską Toskanią” ze względu na swoje sielskie krajobrazy, bujną roślinność i pagórkowaty teren, Ponidzie to idealne miejsce na ucieczkę od zgiełku miasta i aktywny, a jednocześnie spokojny wypoczynek.
Dlaczego Ponidzie to „Polska Toskania”?
Region Ponidzia zachwyca swoimi walorami krajobrazowymi i łagodnie falującymi wzgórzami, co przywodzi na myśl słoneczną Toskanię. Kluczowym elementem krajobrazu jest rzeka Nida, która cudownie meandruje wśród pól, tworząc liczne starorzecza, rozlewiska i malownicze łęgi. To jedna z najcieplejszych rzek w Polsce, latem osiągająca nawet 27°C! Dodatkowo, Ponidzie słynie z największych w Europie złóż gipsu, co wpływa na unikalną budowę geologiczną i występowanie zjawisk krasowych. Co więcej, obszar Ponidzia charakteryzuje się niskimi średniorocznymi opadami (550–600 mm), co czyni go atrakcyjnym dla turystów poszukujących bezdeszczowej pogody.
Zobacz jak wygląda Nida na zdjeciach
Aktywny wypoczynek w sercu natury
Ponidzie to raj dla miłośników aktywnego spędzania czasu na świeżym powietrzu
- Kajakarstwo na Nidzie: Rzeka Nida jest główną atrakcją turystyczną regionu i ma ogromny potencjał dla rozwoju turystyki kwalifikowanej. Wyznaczono i oznakowano szlak kajakowy o długości 52,87 km na trasie Rębów – Żurawniki. Trasy są zróżnicowane pod względem trudności, idealne zarówno dla początkujących, jak i doświadczonych kajakarzy
- Szlaki rowerowe: Region oferuje wiele tras rowerowych, zarówno już oznakowanych, jak i proponowanych. Przebiegają tędy trasy takie jak Szlak Architektury Obronnej (częściowo) czy Szlak Miejsc Mocy, a także lokalna niebieska pętla rowerowa wokół Pińczowa o długości około 46 km.
Zobacz Pińczów na zdjęciach
Skarby przyrody i unikalne zjawiska
Ponidzie to prawdziwa perełka dla entuzjastów geologii i botaniki:
- Rezerwat Skorocice: Znajdziesz tu niezwykły wąwóz wydrążony w skałach gipsowych, z urwistymi ścianami, jaskiniami (aż 26!), mostami skalnymi i lejami. To rzadki przykład krasu gipsowego w Polsce
- "Sosna na szczudłach” w Wełeczu: Ten niemal stuletni pomnik przyrody zadziwia rozbudowanym systemem naziemnych korzeni, co sprawia, że drzewo wygląda, jakby unosiło się na szczudłach
- Kryształy gipsu: W Rezerwacie Przęślin odkryjesz charakterystyczne dla Ponidzia, największe na świecie wychodnie kryształów gipsu, tworzące tzw. „Jaskółcze Ogony”, osiągające nawet 2,5 metra wysokości
Zobacz na zdjęciach "Sosnę na szczudłach"
Ślady historii i kultury
Bogata przeszłość Ponidzia widoczna jest na każdym kroku:
- Pińczów: Stolica powiatu i regionu. Warto odwiedzić tu zespół klasztorny paulinów z XV wieku, kościół Nawiedzenia NMP z XVII wieku, czy Pałac Wielopolskich. Znajduje się tu również stara Synagoga z początku XVII wieku, z zachowaną jedną z najstarszych dekoracji malarskich w Polsce. Obowiązkowym punktem jest Kaplica św. Anny na Wzgórzu Klasztornym, oferująca piękną panoramę okolicy.
- Grodzisko Stradów: To największe grodzisko w Polsce, pochodzące z VIII-IX wieku, będące dawnym ośrodkiem plemienia Wiślan. Rozciągają się stąd zapierające dech w piersiach widoki na pofałdowane pola i wąwozy, dla których wielu fotografów nazywa to miejsce „polską Toskanią”
- Wiślica: Jedno z najstarszych i najmniejszych miast w Polsce, związane z postacią Jana Długosza oraz królem Kazimierzem Wielkim. Koniecznie odwiedźcie Multimedialne Muzeum Archeologiczne, w którym prezentowana jest bezcenna Płyta Orantów
Zobacz Grodzisko Stradów na zdjeciach
Ponidzie to region, który ma wszystko, by stać się turystycznym hitem: dziką i unikalną przyrodę, bogactwo historycznych zabytków, doskonałe warunki do aktywnego wypoczynku oraz autentyczne smaki i tradycje. Jeśli szukasz miejsca, które pozwoli Ci naprawdę oderwać się od codzienności, zanurzyć się w spokoju i odkryć prawdziwie zapomniane atrakcje, koniecznie odwiedź Polską Toskanię w Świętokrzyskiem!