Powódź Starachowice

i

Autor: UM Starachowice

historia

Wielka powódź nawiedziła Starachowice. Tak było ponad 100 lat temu

2024-09-16 8:36

Ponad 120 lat temu powódź zniszczyła Starachowice. Pękła tama na zbiorniku Michałowskim, którego nigdy nie odtworzono. Dziś przypominamy te wydarzenia, które miały wielki wpływ na historię miasta i powiatu. "Żadne znaki na niebie i ziemi nie wskazywały klęski roku 1903" - mówi historyk Paweł Kołodziejski.

Starachowice. Największa powódź w historii miasta

Ponad 100 lat temu wielka woda wystąpiła z brzegów Kamiennej powodując jedną z najtragiczniejszych powodzi w historii regionu. Powódź zakończyła karierę kilku znaczących zakładów hutniczych w dolinie rzeki.

Korespondent Tygodnika Ilustrowanego relacjonował wówczas:

Prawie nie do wiary! Mała trzeciorzędna rzeczka, zasilająca kilkowłókowe zbiorniki wód, położonych wzdłuż kolei Ostrowieckich fabryk żelaznych, w ciągu doby wymiotła, w literalnem tego słowa znaczeniu, ślad ludzkiej pracy na przestrzeni kilku mil, rozniosła kosztem milionów sypane groble, zerwała z ciosu i żelaza zbudowane stawidła, wysadziła mosty, przegryzła prądem tor kolejowy, zatapiając wszystko od zbóż, dróg do budynków stacyjnych i fabrycznych.

Doby, bodaj kilku chwil starczyło, aby niszczący żywioł zamienił jedną z najbogatszych okolic kraju w rumowisko stłuczonych zbóż, strzaskanych drzew, rozrzuconych chat; jednej bodaj chwili starczyło, a zasłał całe zagłębie od Starachowic po za Ostrowiec gruzem zwalisk, cegieł, wymościł sitowiem, odłamami - pisze korespondent.

Powódź w Starachowicach. Rok 1903

Pierwsze uderzenie poszło na Starachowice. Woda dokonała zniszczeń w zakładach, ale groble i upusty wytrzymały dzięki determinacji pracowników.

Następnie wody rozbijają w puch olbrzymie stawy Michałowa. W tej osadzie, obecnie dzielnicy Starachowic żywioł doszczętnie zniszczył większość budynków fabrycznych i część osiedla robotniczego.

W Brodach, wspaniały zbiornikowy układ wodny jeszcze z I poł. XIX w. obsługujący tamtejszą pudlingarnię i walcownię praktycznie przestał istnieć.

Poważnie uszkodzone zostały też budynki zakładu. Wielka woda położyła kres świetnej walcowni w Nietulisku. Zniszczone spiętrzenie wodne w Brodach odcięło zakład od źródła zasilania z Kamiennej, a dodatkowo groblę w Nietulisku przerwała też Świślina.

Pamiątka po wielkiej powodzi w Starachowicach

Na pamiątkę tego wydarzenia na budynku dworca została wówczas umieszczona żeliwna tabliczka wskazująca poziom wody. Ukryta w trawie tabliczka w 2010 roku została sprowadzona do Muzeum Przyrody i Techniki i stała się częścią wystawy muzealnej.

Powódź w Starachowicach 1903 rok. Największa w historii miasta

Żadne znaki na niebie i ziemi nie wskazywały klęski roku 1903. Była to jednak klęska, która dotknęła wiele miejsc naszego kraju. Zakłady Starachowickie co prawda zostały wówczas uratowane, ale powódź rozpoczęła pasmo wielu kolejnych klęsk. Takich jak chociażby zamknięcie Zakładów Starachowickich w 1908 roku. Potem nastąpiły kolejne problemy, takie jak bieda czy bezrobocie - opowiada historyk Paweł Kołodziejski, dyrektor Muzeum Przyrody i Techniki „Ekomuzeum” w Starachowicach.

QUIZ. Rozpoznasz świętokrzyskie atrakcje turystyczne ze zdjęcia? 8/10 dla najlepszych

Pytanie 1 z 10
W jakiej miejscowości zanjduje się ten zamek?
chęciny

Polub nasz fanpage ESKA Starachowice News na Facebooku! Znajdziesz tam najświeższe informacje z Twojego miasta i okolicy